Φροντίδα Φυσιολογικού Νεογνού

Κωδικός Μαθήματος:

Μ-3040

Εξάμηνο:

Γ' Εξάμηνο

Κατηγορία:

ΜΕ

Ώρες:

2 Θεωρία +4 Εργαστήριο (Κλινική Άσκηση)

Μονάδες ECTS:

6


Καθηγητές Μαθήματος

Δάγλα Μαρία

 

 

Μ 3040-Φροντίδα Φυσιολογικού Νεογνού-ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ_ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

 

 

 

 

Περίγραμμα

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

  1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
  2. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ – ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά αποτελέσματα

Στόχος του μαθήματος είναι να εφοδιάσει την/τον φοιτήτρια/φοιτητής με επιστημονική γνώση και κλινικές δεξιότητες, ώστε να είναι σε θέση να εφαρμόσει ολοκληρωμένη φροντίδα στο νεογέννητο από τον τοκετό έως και τις πρώτες 28 ημέρες ζωής. Ειδικότερα, η/ο  φοιτήτρια/φοιτητής είναι σε θέση να υποδεχθεί το φυσιολογικό νεογνό αμέσως μετά τη γέννησή του, να εκτιμήσει τη γενική του κατάσταση, να αξιολογήσει την εξωμήτρια προσαρμογή του, να εξετάσει τα νεογνικά αντανακλαστικά και να εκτιμήσει τη νεογνική συμπεριφορά. Η/Ο φοιτήτρια/φοιτητής εκπαιδεύεται στα βήματα της τεχνικής της ανάνηψης προκειμένου να είναι σε θέση να συμμετάσχει στην συγκεκριμένη διαδικασία, όταν απαιτείται, σε τεχνικές αιμοληψίας, στην περιποίηση και φροντίδα του νεογνού, στη φροντίδα του νεογνού σε ειδικές περιπτώσεις, όπως π.χ. σε τραύματα μετά τον τοκετό ή σε περιπτώσεις μητρικού διαβήτη ή σε νεογνικό ίκτερο. Παράλληλα,  η/ο  φοιτήτρια/φοιτητής αποκτά τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να είναι σε θέση να παρακολουθεί και να αξιολογεί την κλινική κατάσταση του νεογνού, να παρέχει φροντίδα σε αυτό αλλά και να ανιχνεύει παθολογικές καταστάσεις τα πρώτα 24ωρα της παραμονής του στο νοσοκομείο μέχρι και τις πρώτες 28 ημέρες τις ζωής του από την επιστροφή του στο σπίτι. Ακόμη, η/ο  φοιτήτρια/φοιτητής είναι ικανός να αξιολογεί την ανάπτυξη του νεογνού στο σπίτι, να «αποκωδικοποιεί» τη νεογνική συμπεριφορά, να ανιχνεύσει παθολογικά σημεία και να παραπέμπει το νεογνό, όταν απαιτείται.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια θα  είναι σε θέση να:

  • Εφαρμόσει τις βασικές αρχές της νεογνικής φροντίδας.
  • Παρακολουθεί και φροντίζει αυτόνομα το φυσιολογικό νεογέννητο κατά τη νεογνική ηλικία, καθώς και συμβάλει θετικά στην εξωμήτρια προσαρμογή του και στην προαγωγή της υγείας του.  
  • Εκπαιδεύσει σωστά τους γονείς και να συμβάλει στην ομαλή προσαρμογή τους στα νέα τους καθήκοντα.
  • Αναγνωρίσει τα χαρακτηριστικά  των φυσιολογικών νεογνών και μπορεί να τα ξεχωρίζει από μη  φυσιολογικές  καταστάσεις.
  • Εξετάσει το νεογέννητο  και  να αξιολογήσει  τα ευρήματα.
  • Αντιμετωπίσει τα συνήθη προβλήματα των νεογνών

Γενικές ικανότητες

  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας
  • Άσκηση κριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
  • Ανάληψη πρωτοβουλιών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό μέρος

1.Υποδοχή νεογέννητου αμέσως μετά τον τοκετό. Παροχή ερεθισμάτων, καθαρισμός αεροφόρων οδών.

2.Γενική επισκόπησή του νεογνού. Εκτίμηση ApgarScore.

3.Αξιολόγηση της  κλινικής  κατάστασης και της συμπεριφοράς  του νεογέννητου (στάδια δραστηριοποίησης).  Προσαρμογή στην εξωμήτρια ζωή. Φυσιολογικές αλλαγές  στο νεογνό  αμέσως  μετά την γέννηση (κυκλοφορικό, αναπνευστικό σύστημα).

4.Ανάνηψη νεογέννητου. Εκτιμώμενα σημεία, συνεχής αξιολόγηση, κατάλληλος εξοπλισμός, τεχνική (βασικά βήματα).    

5.Εξέταση νεογνικών αντανακλαστικών και νεογνικών αντιδράσεων στην αίθουσα τοκετών. Σταθεροποίηση της αναπνοής, καρδιακής συχνότητας και θερμορύθμιση στην αίθουσα τοκετών. 

6.Περιποίηση και φροντίδα νεογνού. Τοπικό πλύσιμο – μπάνιο, περιποίηση προσώπου και περιοχής γεννητικών οργάνων, φροντίδα ομφαλικού κολοβώματος, χορήγηση βιταμίνης Κ, οφθαλμική προφύλαξη, φροντίδα παρατρίμματος, βρεφικό μασάζ. Εκπαίδευση γονέων σε θέματα ασφάλειας του νεογνού και προαγωγή μητρικού θηλασμού.

7.Σύνδρομο αιφνιδίου θανάτου.

8.Παροχή φροντίδας σε νεογνό με τραύμα κατά τον τοκετό (προκεφαλή, κεφαλαιμάτωμα, αιμορραγία, κάταγμα, πάρεση προσωπικού νεύρου, πάρεση βραχιονίου πλέγματος, πάρεση φρενικού νεύρου, βλάβη σπονδυλικής στήλης, κ.α). 

  • Φυσιολογικές αντιδράσεις νεογνού (λόξυγγας, κλάμα, αναγωγές.
  • Συνήθη προβλήματα νεογνού ( τοξικό ερύθημα, έκκριση από το μάτι (οφθαλμία), δερματίτιδα εκ  σπαργάνων, μυκητιάσεις, έμετος, ψευδοπερίοδος, ψευδομαστίτιδα, ψευδοστραβισμός, αίμα  στις  κενώσεις  κωλικοί ,αλλεργίες.

9..  Ερεθίσματα που ευνοούν την νευρομυϊκή ανάπτυξη του νεογνού.

10.Λήψη αίματος (κάρτα Gathrie) για τον έλεγχο (screening) του συγγενή υποθυρεοειδισμού, της γαλακτοζαιμίας, της φαινυλκετονουρίας και της έλλειψης ενζύμου G6PD.

11.Φροντίδα νεογνού διαβητικής μητέρας – Πρόληψη νεογνικής υπογλυκαιμίας και αντιμετώπιση. Φροντίδα νεογνού εξαρτημένης μητέρας (σύνδρομο στέρησης).

12.Παροχή φροντίδας σε ειδικές περιπτώσεις, π.χ. γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, αλλεργίες, κωλικούς, σπασμούς, κ.α.

13.Παρακολούθηση της κλινικής κατάστασης του νεογνού τα πρώτα 24ωρα μετά τη γέννηση στο τμήμα λεχωίδων. Ανίχνευση επιπλοκών. Πρόληψη λοιμώξεων.

14.Παροχή φροντίδας σε νεογνικό ίκτερο. Λήψη αίματος για έλεγχο χολερυθρίνης. Μορφές υπερχολερυθριναιμίας, αίτια, πρόληψη, αντιμετώπιση, διαφορική διάγνωση – Εντεροηπατικός κύκλος. Φροντίδα νεογνού κατά τη φωτοθεραπεία και την αφαιμαξομετάγγιση.

15.Παρακολούθηση και αξιολόγηση της κλινικής κατάστασης και της ανάπτυξης του νεογνού μετά την επιστροφή στο σπίτι. Σωματικό βάρος – Διούρηση – Κενώσεις. Καμπύλες ανάπτυξης. «Αποκωδικοποίηση» της νεογνικής συμπεριφοράς και ενημέρωση των γονέων. Ανίχνευση παθολογικών σημείων και παραπομπή. Σίτιση – Ανάπτυξη νεογνού. Προαγωγή μητρικού θηλασμού. Σίτιση με τροποποιημένο γάλα (ξένο γάλα) – επιπλοκές. Εισαγωγή συμπληρωματικών τροφών στη βρεφική ηλικία. Προσαρμογή νεογέννητου στο οικογενειακό περιβάλλον. Ο ρόλος της ευρύτερης οικογένειας.

Εργαστηριακό μέρος

Οι φοιτήτριες/φοιτητές εκπαιδεύονται σε Τμήματα Λεχωίδων των Μαιευτηρίων/Μαιευτικών Κέντρων, σύμφωνα με το περιεχόμενο του θεωρητικού μαθήματος, προκειμένου να αποκτήσουν τις απαραίτητες κλινικές δεξιότητες για την παροχή μαιευτικής φροντίδας σε φυσιολογικά νεογέννητα.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ

Πρόσωπο με πρόσωπο εκπαίδευησ

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ

  • Χρήση Power point presentations
  • Υποστήριξη μαθησιακής διδασκαλίας μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.
  • Χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και της ιστοσελίδας του τμήματος για την επικοινωνία με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

1.Αξιολόγηση των φοιτητών/τριών στο θεωρητικό μέρος του μαθήματος:

Γραπτή τελική εξέταση (ΓΕ) (100%).

Όταν ολοκληρωθεί ο συνολικός αριθμός των διαλέξεων, οι φοιτήτριες/φοιτητές απαντούν γραπτά σε ένα σύνολο ερωτήσεων στα ελληνικά. Οι ερωτήσεις απαιτούν:

α. σύντομες απαντήσεις είτε,

β. διεξοδική ανάλυση και ανάπτυξη ενός θέματος είτε,

γ. αξιολόγηση και κριτική ανάλυση ενός κλινικού σεναρίου (casestudy) είτε,

δ. ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής είτε,

ε. έναν συνδυασμό των παραπάνω.

Η βαθμολογία του θεωρητικού μέρους εκφράζεται με την κλίμακα από μηδέν έως δέκα (0-10). Βάση επιτυχίας της  γραπτής εξέτασης είναι  το πέντε  (5).

2.Αξιολόγηση του εργαστηριακού μέρους του μαθήματος (ΕΑ):

Α) Αξιολόγηση της/του φοιτήτριας/φοιτητή στην κλινική άσκηση από τον εκπαιδευτή (50%) (ΚΑ)

  • μέσω παρατήρησης για την ανάπτυξη και εφαρμογή των κλινικών δεξιοτήτων, την ανάληψη πρωτοβουλιών, την απόκτηση τεχνογνωσίας και τη συνεργασία με τον εκπαιδευτή, ή /&
  • γραπτής εργασίας.

Β) Προφορική εξέταση από τον εκπαιδευτή (50%) (ΠΕ).

Η βαμολογία του εργαστηριακού μέρους του μαθήματος (ΕΑ) εκφράζεται με την κλίμακα από μηδέν έως δέκα (0-10) και προκύπτει από το άθροισμα της κλινικής άσκησης (ΚΑ), δηλαδή του βαθμού της παρατήρησης ή/και γραπτής εργασίας, και του βαθμού της προφορικής εξέταση (ΠΕ) διαιρεμένα στα δυο. ΕΑ=ΚΑ+ΠΕ/2

Βάση επιτυχίας του εργαστηριακού μέρους είναι το πέντε (5). Εάν η/ο φοιτήτρια/φοιτητής λάβει βαθμό μικρότερο του πέντε οφείλει να επαναλάβει το εργαστήριο του μαθήματος.

Η/Ο φοιτήτρια/φοιτητής δεν έχει δικαίωμα για εξέταση στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος, εάν δεν έχει παρακολουθήσει το 80% των υποχρεωτικών ωρών του. Στην περίπτωση αυτή επαναλαμβάνει μέρος του εργαστηρίου (κλινικής άσκησης), εφόσον αυτό είναι δυνατό μέχρι να φθάσει το 80% των προβλεπομένων ωρών.

Εάν έχει παρακολουθήσει το 60% ή λιγότερο των προβλεπόμενων ωρών υποχρεούται να επαναλάβει όλο το εργαστήριο του μαθήματος.

Ο βαθμός του μαθήματος εξάγεται από τον κανόνα:

Βαθμολογία γραπτής εξέτασης (ΓΕ) + Βαθμολογία εργαστηριακού μέρους (ΕΑ)/2 (διαιρεμένα στα δύο).

Τα κριτήρια αξιολόγησης των φοιτητριών/φοιτητών είναι ρητώς προσδιορισμένα και εμπεριέχονται: α) στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (e-class), στην οποία έχουν πρόσβαση όλες/όλοι φοιτήτριες/φοιτητές με την δήλωση του μαθήματος ή/& στην ιστοσελίδα επικοινωνίας του τμήματος με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές και β) σε καρτέλες αξιολόγησης που χορηγούνται στις/στους φοιτήτριες/φοιτητές κατά την έναρξη του μαθήματος. 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική:

  1. Αντωνίου Ε., Βιβιλάκη Β., Ρωμανίδου Α., Ντάνγκα Δ., Βασιλάκη Ε., Σουρανάκη Ε., Κεφαλογιάννη Α., Λεονταράκη Ε. (2007). Η γυναίκα και τονεογνό στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Εκδ. ΠΧ Πασχαλίδης.
  2. Loedermilk D.L. & Perry S.E. (2006) Maternity Nursing. 6thEdnMosby, Νοσηλευτική μητρότητας, Μετάφραση – επιμέλεια Λυκερίδου Α., Δελτσίδου Α., Εκδ. Λαγός.

Ξενόγλωσση:

  1. Chapman L. and Durham R. (2010). Maternal-Newborn Nursing. The CriticalComponents of Nursing Care. & A. Davis Company, Philadelphia.
  2. Kenner (2014)Comprehensive Neonatal Nursing Care. 5th Edition. Springer Publishing Company, LLC, NY.
  3. London M.L., Ladewig P.W., Davidson M.C., Ball J.W., Bindler R.C., Cowen K.J. (2015). Maternal & Child Nursing Care. (4th Edition). Pearson Education. London.
  4. (2015). Introduction to Maternity and Pediatric Nursing. 7th Edition. Elsevier Inc. USA.
  5. Perry E. , Hockenberry M.J. ,Lowdermilk D.L. , Wilson D . (2013). MaternalChild Nursing Care. 5th Edition. Elsevier, Mosby, Canada.
  6. Ricci S., Kyle T., Carman S. (2013) Maternity and Pediatric Nursing. 2nd Edition. Lippincott Williams & Wilkins. China.
  7. Weaver P. and Evans S.K. (2007) Practical Skills Guide for Midwifery. 4th Edition. Morningstar Publishing Co. Wasilla.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  • Acta Paediatrica
  • Advanced Practice in Neonatal Nursing
  • Advances in Neonatal Care
  • British Journal of Midwifery
  • Clinics in Mother and Child Health
  • Infant Journal
  • International Journal of Pediatrics & Neonatal Care
  • JAMA Pediatrics
  • Journal of Child Health Care
  • Journal of Human Lactation
  • Journal of Neonatal Nursing
  • Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing
  • Journal of Reproductive & Infant Psychology
  • Midwifery
  • Neonatal Network. The journal of Neonatal Nursing
  • Newborn and Infant Nursing Reviews
  • Nursing for Women’s Health
  • Nursing Research & Practice
  • Pediatrics
  • Pediatrics and Neonatal Nursing
  • The American Journal of Maternal/Child Nursing
  • The Journal of Perinatal & Neonatal Nursing
  • The Lancet