Μαιευτική Φροντίδα Κύησης Υψηλού Κινδύνου

Γουρουντή Κλεάνθη

Περίγραμμα

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

1. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΟΛΟΓΙΑ
2. ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΥΗΣΗΣ
3. ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ  ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΥΗΣΗΣ

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα αυτό αποτελεί μάθημα ειδίκευσης που στοχεύει να προσφέρει στη/στο φοιτήτρια/φοιτητή την γνώση και την κατανόηση των παθολογικών καταστάσεων που εμφανίζονται κατά την διάρκεια της κύησης.  Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτήτριες/τες   να  αποκτήσουν   επιστημονικές  γνώσεις όσον αφορά την αιτιολογία, τον παθοφυσιολογικό μηχανισμό ανάπτυξης, τα σημεία και συμπτώματα καθώς και την αντιμετώπιση και την παρεχόμενη φροντίδα σε θέματα παθολογικών καταστάσεων που εμφανίζονται στην εγκυμοσύνη και σχετίζονται είτε με την ίδια την κύηση (π.χ. πρόωρος τοκετός) είτε με την προϋπάρχουσα ή παρούσα κατάσταση της μητέρας (π.χ. υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης). Βασικός στόχος του μαθήματος είναι να εφοδιάσει τους φοιτητές με γνώσεις, κλινικές και γνωστικές δεξιότητες και ικανότητες ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν έγκαιρα, αυτόνομα και υπεύθυνα τα σημεία και συμπτώματα των παθολογικών καταστάσεων στην κύηση ώστε να συμβάλουν στην έγκαιρη πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπλοκών για τη μητέρα και το έμβρυο.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση  να:

• Έχει κατανοήσει την αιτιολογία, τον παθοφυσιολογικό μηχανισμό ανάπτυξης, τα σημεία και συμπτώματα, την αντιμετώπιση και κυρίως την παρεχόμενη μαιευτική φροντίδα σε θέματα παθολογικών καταστάσεων που εμφανίζονται στην εγκυμοσύνη και σχετίζονται είτε με την ίδια την κύηση (π.χ. πρόωρος τοκετός) είτε με την προϋπάρχουσα ή παρούσα κατάσταση της μητέρας (π.χ. υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης). Να αποκτήσει επί των παραπάνω θεμάτων συνδυαστική γνώση αλλά και δυνατότητα γενίκευσης της ειδικής γνώσης.
• Αναγνωρίζει, να διακρίνει και να εκτιμά έγκαιρα την εμφάνιση μη φυσιολογικών/παθολογικών κλινικών (π.χ. οίδημα, υπέρταση) και εργαστηριακών (π.χ. λευκωματουρίας) σημείων και συμπτωμάτων κατά την παρακολούθηση της κύησης.
• Έχει γνώση των μεθόδων και των εργαλείων της ανίχνευσης και διαχείρισης των παθολογικών καταστάσεων στην κύηση και ταυτόχρονα να μπορεί να υποστηρίζει την εφαρμογή τους και να αξιολογεί την αποτελεσματικότητα τους.
• Σχεδιάσει, να αναπτύσσει και τελικά να εφαρμόζει ολιστική προσέγγιση και να παρέχει ολιστική μαιευτική νοσηλευτική φροντίδα σε εγκύους υψηλού κινδύνου που είτε νοσηλεύονται σε Μαιευτική μονάδα είτε δέχονται φροντίδα στο σπίτι τους.
• Αναγνωρίζει τις συναισθηματικές ανάγκες και να αναπτύξει ικανότητες ώστε να παρέχει ψυχολογική και συναισθηματική στήριξη σε έγκυες με επιπλεγμένη κύηση.
• Έχει γνώση για τα διαθέσιμα μέτρα πρόληψης της εμφάνισης παθολογικών καταστάσεων στην κύηση (π.χ. διατροφή) και τα μέτρα αποφυγής στην έκθεση παραγόντων κινδύνου κατά την διάρκεια της κύησης.
• Συνεργαστεί με υπευθυνότητα με τους συμφοιτητές της-του για να δημιουργήσουν και να παρουσιάσουν ένα σχέδιο σε μια μελέτη περίπτωσης που περιλαμβάνει την οργάνωση, κατανομή καθηκόντων και την υλοποίηση του σχεδίου. Συνεργαστεί με υπευθυνότητα με άλλους επαγγελματίες υγείας και να αποτελεί με ενεργό και λειτουργικό τρόπο μέλος μιας πολυεπιστημονικής ομάδας όσον αφορά στην  αντιμετώπιση  των επιπλοκών και παθολογικών καταστάσεων στην κύηση.

Γενικές ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας
• Επίδειξη μεθοδικότητας
• Ανάληψη πρωτοβουλιών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό   Μέρος   Μαθήματος

1α.Ορισμός  κύησης  υψηλού κινδύνου.

1β.Παράγοντες που επηρεάζουν την ομαλή εξέλιξη της κύησης και χαρακτηρίζουν την κύηση ως υψηλού κινδύνου (πχ. ηλικία εγκύου, συνήθειες και περιβάλλον, λοιμώξεις, μαιευτικό ιστορικό: υπερπολυτοκία προηγούμενη ΚΤ ή  χειρουργικές επεμβάσεις στη μήτρα, ανωμαλίες της μήτρας, ιστορικό  αποβολών, οικογενειακό ιστορικό γενετικών νοσημάτων, κύηση μετά από  εξωσωματική, πλημελής παρακολούθηση εγκύου κλπ) .

2. Παθολογικές καταστάσεις που  προϋπάρχουν  της κύησης

• Καρδιαγγειακές διαταραχές ( πχ. καρδιακή ανεπάρκεια, φλεβοδρόμβωση, θρομβοφλεβίτιδα, πνευμονική εμβολή κλπ)
• Αναιμίες(σιδηροπενική αναιμία, αναιμία  από ανεπάρκεια  του φυλλικού οξέος, δρεπανοκυτταρική αναιμία, μεσογειακή αναιμία)
• Αναπνευστικά προβλήματα (άσθμα, χρόνια βροχίτιδα κλπ)
• Νευρολογικές διαταραχές (πχ. επιληψία κλπ)
• Παθήσεις  του ουροποιητικού(πχ. πυελονεφρίτιδα οξεία-χρόνια κλπ)
• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Ψυχικές διαταραχές
• Κίνδυνοι  και επιπλοκές  για τη μητέρα  και το έμβρυο, παρακολούθηση εγκύου και εμβρύου , συμβουλευτική αγωγή  και  μαιευτική φροντίδα, συμβουλευτική  πριν  τη  σύλληψη.

3.Υπερτασική νόσος   στην  κύηση 

4.Προεκλαμψία, εκλαμψία, σοβαρή  προεκλαμψία  και σύνδρομο HELLΡ

5.Υπερέμεση της κύησης

6.Διαβήτης στην κύηση

• Προϋπάρχον  διαβήτης
• Διαβήτης  της  κύησης

7.Αιμορραγίες 1^ου τριμήνου

• Αυτόματη  έκτρωση
• Επαπειλούμενη
• Αναπόφευκτη  -ατελής- τελεία
• παλίνδρομη
• Καθ΄εξιν
• Σηπτική  
• Έκτοπη κύηση
• Υδατιδώδης Μύλη(Μύλη κύηση)

8. Αιμορραγίες 2^ου -3ου τριμήνου

• Προδρομικός  πλακούντας
• Πρόωρη αποκόλληση πλακούντα
• Ρήξη μήτρας

9.Πρόωρος τοκετός (αίτια, πρόληψη, καταστολή πρόωρου τοκετού, μαιευτική φροντίδα)

10Χοριοαμνιονίτιδα και πρόωρη ρήξη υμένων

11Παρατεινόμενη κύηση(διάγνωση, μαιευτική φροντίδα, πρόκληση τοκετού)

12.Πολύδυμη κύηση

13.Υπολειπόμενη ανάπτυξη εμβρύου

14.Ασυμβατότητα στον παράγοντα Rh, ασυμβατότητα ΑΒΟ.

15α.Πολυϋδράμνιο-ολιγάμνιο –Άλλες  ανωμαλίες εμβρύου

15β.Θεραπευτική έκτρωση (αίτια-  μέθοδοι)

Εργαστηριακό Μέρος Μαθήματος

Οι φοιτήτριες/φοιτητές ασκούνται σε τμήματα Κυήσεων Υψηλού Κινδύνου στη μαιευτική φροντίδα εγκύων με προβλήματα που αφορούν τις ανωτέρω καταστάσεις.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο εκπαίδευση.

Θεωρητικό μέρος: διαλέξεις

Εργαστηριακό μέρος: Κλινική άσκηση των φοιτητριών/των σε μικρές ομάδες σε Μαιευτικά Κέντρα – Μαιευτήρια υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση επιβλεπόντων καθηγητών.

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών

• Χρήση Power  point  presentatios.
• Υποστήριξη μαθησιακής διδασκαλίας μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.
• Χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και της ιστοσελίδας του τμήματος για την επικοινωνία με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές.

Αξιολόγηση φοιτητών

Αξιολόγηση των φοιτητριών/φοιτητών στο θεωρητικό  μέρος του μαθήματος:

1. Γραπτή ή /& προφορική (ΠΕ) τελική εξέταση (60%),  γίνεται στο τέλος του εξαμήνου στην ελληνική γλώσσα και περιλαμβάνει:

• Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ή/&
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης ή/&
• ερωτήσεις ανάπτυξης ή/&
• Επίλυση προβλημάτων ‘ή/&
• Ανάλυση ρόλων σε σύντομη μελέτη περίπτωσης

2. Παρουσίαση ομαδικής εργασίας (40%).

Αξιολόγηση  των φοιτητών/τριών στο εργαστηριακό  μέρος  του μαθήματος:

1. Παρατήρηση κατά την διάρκεια της κλινικής εκπαίδευσης (50%):

• Παρατήρηση ανάπτυξης κλινικών δεξιοτήτων, ικανοτήτων και τεχνογνωσίας κατά την διάρκεια της κλινικής εκπαίδευσης της/του φοιτήτριας/φοιτητή εκ μέρους του εκπαιδευτή.
• Κλινική εξέταση εγκύου
• Κλινική εφαρμογή δεξιοτήτων

2. Προφορική εξέταση (50%)

Ο  Βαθμός του μαθήματος (ΒΜ)  εξάγεται  ως εξής:

Βαθμός Βαθμός θεωρητικού μέρους μαθήματος [(ΓΕ) ή/& (ΠΕ)] + Βαθμός (ΕΑ)}/2 = (ΒΜ)

Με την προϋπόθεση ο βαθμός της (ΓΕ) ή/& (ΠΕ) να είναι τουλάχιστον πέντε (5).

Οι βαθμοί (ΓΕ) ή/& (ΠΕ) και (ΕΑ) συμψηφίζονται, όταν η/ο φοιτήτρια/φοιτητής έχει εξασφαλίσει τη βάση τόσο για τη θεωρητική εξέταση, όσο και για την εργαστηριακή αξιολόγηση (ΕΑ) του μαθήματος.

Εάν έχει αποτύχει στην (ΕΑ) επαναλαμβάνει το εργαστήριο.

Η/Ο φοιτήτρια/φοιτητής δεν έχει δικαίωμα για κλινική εξέταση εάν δεν έχει παρακολουθήσει το 80% των προβλεπομένων υποχρεωτικών ωρών. Στην περίπτωση αυτή επαναλαμβάνει μέρος του εργαστήριου μέχρι να φθάσει το 80% των προβλεπομένων ωρών, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα.

Εάν έχει παρακολουθήσει το 60% ή λιγότερο των προβλεπόμενων ωρών υποχρεούται να επαναλάβει όλη το εργαστήριο.

Τα κριτήρια αξιολόγησης των φοιτητριών/φοιτητών είναι ρητά προσδιορισμένα, εμπεριέχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (e-class), στην οποία έχουν πρόσβαση όλοι οι φοιτήτριες/φοιτητές  με τη δήλωση του μαθήματος ή/& στην ιστοσελίδα επικοινωνίας του τμήματος με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική :

1. GilbertE.S. Μετάφραση-Επιμέλεια: Λυκερίδου Α., Γουρουντή Κ. (2016). Κύηση και Τοκετός υψηλού κινδύνου, Ιατρικές Εκδόσεις Λαγός.
2. LowdermilkD.L. – PerryS.E. Μετάφραση-Επιμέλεια: Λυκερίδου Α. – Δελτσίδου Α. (2014).Νοσηλευτική  Μητρότητος.Iατρικές  Εκδόσεις Λαγός. 
3. GaugeS. HedersonC.. Μετάφραση -Επιμέλεια     . Λυκερίδου Α,.Γουρουντή   Κ. (2008). Καρδιοτoκογραφία – Εύκολη Προσέγγιση  , Εκδ.  Λαγόs.

Ξενόγλωσση :. 

1. James J. (2010) High Risk Pregnancy, 5^th edition, Elsevier Sawnders Puublishing
2. Queenan J. and Spong C. (2012) Queenan’s Management of High-Risk Pregnancy: An Evidence-Based Approach, Willey Blackwell
3. Queenan J. and Spong C. (2015).Protocols for High-Risk Pregnancies: AnEvidence-Based Approach, Willey Blackwell
4. Troiano N. Harvey C. (2012) AWHONN High-Risk & Critical Care Obstetrics, Wolters Cluwer.

Επιστημονικά περιοδικά

• Midwifery
• British Journal of Midwifery
• Birth
• BJOG