Πρωτοβάθμια Φροντίδα στη Μαιευτική/Γυναικολογία

Καθηγητές Μαθήματος

Βιβιλάκη Βικτωρία

Περίγραμμα

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
2. ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ  ΦΡΟΝΤΙΔΑ

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα αυτό αποτελεί μάθημα ειδίκευσης και αναφέρεται στην άσκηση Πρωτοβάθμιας Μαιευτικής Φροντίδας. Αποτελεί μάθημα θεμελιώδους σημασίας για την κατανόηση των δομικών εννοιών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και τον ρόλο της μαίας και του μαιευτή στην κοινότητα. 

Η ύλη του μαθήματος στοχεύει στο να γίνει κατανοητό τόσο το θεωρητικό πλαίσιο που περιλαμβάνει την οργάνωση της Μαιευτικής Φροντίδας στην κοινότητα, τη νοσηλεία στο σπίτι, την Κοινοτική Μαιευτική και τη σχέση της με της γυναίκες του Πληθυσμού καθώς της και την εστίαση στη περιγεννητική φροντίδα στην κοινότητα.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να: 

• Γνωρίζει τα βασικά και κρίσιμα χαρακτηριστικά της Πρωτοβάθμιας Μαιευτικής Φροντίδας και να εφαρμόζει στην κλινική πράξη το πλαίσιο της φροντίδας της μαίας στην ΠΦΥ.
•  Χρησιμοποιεί τη βασική μεθοδολογία στο σχεδιασμό, την οργάνωση, την εφαρμογή και αξιολόγηση των Προγραμμάτων Φροντίδας που αναφέρονται στην κοινότητα (άτομο και οικογένεια) με την κατ΄οίκον επίσκεψη 
• Αναλύει τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των προγραμμάτων φροντίδας και να τα αξιοποιήσει κατάλληλα σε επόμενη εφαρμογή του Προγράμματος 
• Γνωρίζει της απαραίτητες επιστημονικές μεθοδολογίες και πως αυτές χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της κοινοτικής μαιευτικής φροντίδας στο χώρο της ΠΦΥ.
•  Συνεργάζεται με της συμφοιτητές του στην εφαρμογή παρεμβάσεων στην ΠΦΥ.

Γενικές ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας
• Επίδειξη  μεθοδικότητας
• Ανάληψη  πρωτοβουλιών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό μέρος μαθήματος:

1. Νομικό πλαίσιο, Οργάνωση και αξιολόγηση της Μαιευτικής φροντίδας στην ΠΦΥ

2. Η φροντίδα στην κοινότητα. Τομείς δράσεις της ΠΦΥ (πρόληψη, αγωγή υγείας, προαγωγή υγείας, προσυμπτωματικός έλεγχος, ψυχικά νοσήματα, κατ΄ οίκον φροντίδα και νοσηλεία, αποκατάσταση, θεραπεία, σχολείο, χώρος εργασίας, δημόσια υγεία, κοινωνική φροντίδα).

Επικοινωνία της μαίας με την κοινότητα

3. Ηλεκτρονική συνταγογράφηση φαρμάκων και εξετάσεων

4.Οργάνωση μαθημάτων Προετοιμασίας για Γονεϊκότητα σε Κέντρο Υγείας ή άλλη Πρωτοβάθμια Δομή Υγείας

5.Κατ’ οίκον φροντίδα και νοσηλεία στην κύηση. Συμβουλευτική για την διατροφή κατά την περιγεννητική  περίοδο από την κοινοτική μαία

6.Τοκετός στο σπίτι

7.Κατ’ οίκον φροντίδα και νοσηλεία της λεχωίδας.

8.Το νεογνό και η φροντίδα υγείας στην κοινότητα από την Μαία. Κατ’ οίκον φροντίδα και νοσηλεία του νεογνού. Μέτρηση χολερυθρίνης, γλυκόζης ορού, αιμοσφαιρίνης, αέρια αίματος, γενική ούρων, καλλιέργειες, προληπτικός έλεγχος νεογνών για μεταβολικά νοσήματα, εμπύρετο νεογνό. Εξωνοσοκομειακή παρακολούθηση νεογνών μετά από νοσηλεία σε ΜΕΝΝ. Σίτιση με βρεφική φόρμουλα

9.Γενικές αρχές εμβολιασμών εγκύων, νεογνών, παιδιών, εφήβων

10.Αντιμετώπιση επειγόντων μαιευτικών και νεογνικών περιστατικών στην κοινότητα και σε εξωνοσοκομειακό περιβάλλον

11.Κοινοτική Μαιευτική φροντίδα σε σακχαρώδη διαβήτη κύησης

12.Μητρικός θηλασμός στην πρωτοβάθμια Φροντίδα υγείας.

Δημιουργία κέντρων Μητρικού θηλασμού. Μεθοδολογία Κατ’ οίκον παρακολούθησης της θηλάζουσας λεχωίδας και του νεογνού.

13.Ο ρόλος την κοινοτικής μαίας στην πρωτοβάθμια περιγεννητική ψυχική φροντίδα. Διαχείριση της περιγεννητικής απώλειας στην ΠΦΥ

14.Παρεμβάσεις από την μαία στην ΠΦΥ για την διακοπή του καπνίσματος στην περιγεννητική περίοδο. Ο ρόλος της κοινοτικής μαίας στην Διαχείριση εγκύων που κάνουν χρήση τοξικών ουσιών στην ΠΦΥ 

15.Φροντίδα εμμηνοπαυσιακών γυναικών στα πλαίσια της ΠΦΥ

Γυναίκα και καρκίνος: κατ’ οίκον φροντίδα

Εργαστηριακό Μέρος Μαθήματος

Στο πλαίσιο του εργαστηριακού μέρους, οι φοιτητές/τριες ασκούνται και εξοικειώνονται με την εφαρμογή παρεμβάσεων και πλάνου φροντίδας της γυναίκας και της οικογένειας της στα πλαίσια της Πρωτοβάθμιας Μαιευτικής Φροντίδας στο επίπεδο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, με στόχο την εφαρμογή αυτή να την πραγματοποιήσουν ως επαγγελματίες Μαίες/Μαιευτές στην κοινότητα. 

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο εκπαίδευση

Θεωρητικό μέρος: διαλέξεις
Εργαστηριακό μέρος: Κλινική άσκηση των φοιτητριών/φοιτητών σε μικρές ομάδες σε Κέντρα Υγείας, Μονάδες Πρωτοβάθμιας φροντίδας, Κατ’ οίκον επισκέψεις υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση μεντόρων – καθηγητών ή επαγγελματιών υγείας.

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών

• Χρήση Power  point  presentatios.
• Υποστήριξη μαθησιακής διδασκαλίας μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.
• Χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και της ιστοσελίδας του τμήματος για την επικοινωνία με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Αξιολόγηση του/της φοιτητή/φοιτήτριας στο θεωρητικό  μέρος του μαθήματος (ΘΜ):

Α. Γραπτή (ΓΕ) ή/& προφορική (ΠΕ) εξέταση τελική εξέταση (60%) που περιλαμβάνει:
• Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ή/&
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης ή/&

• ερωτήσεις ανάπτυξης ή/&
  • Επίλυση προβλημάτων ή/&
  • Ανάλυση ρόλων σε σύντομη μελέτη περίπτωσης ή/&
  • Συνδυασμό των ανωτέρω

Β. Παρουσίαση ομαδικής εργασίας (40%)
Αξιολόγηση στο εργαστηριακό μέρος (ΕΜ):
Α. Παρατήρηση κατά την διάρκεια της κλινικής εκπαίδευσης (50%):
• Παρατήρηση ανάπτυξης κλινικών δεξιοτήτων, ικανοτήτων και τεχνογνωσίας κατά την διάρκεια της κλινικής εκπαίδευσης του/της φοιτητή/φοιτήτριας εκ μέρους του εκπαιδευτή.
• Εφαρμογή προγράμματος παρέμβασης στην κοινότητα
• Κλινική εφαρμογή δεξιοτήτων
Β. Προφορική εξέταση (50%)
Γλώσσα εξέτασης η ελληνική.

Η βαθμολογία της (ΘΜ) και του (ΕΜ) εκφράζεται με την κλίμακα από μηδέν έως δέκα (0-10). Βάση επιτυχίας για κάθε μία από αυτές τις εξέτασεις είναι το πέντε (5). Απαραίτητη προϋπόθεση για τον συψηφισμό των δύο βαθμολογιών και την διεξαγωγή της (ΒΜ) είναι η βάση σε κάθε ένα από τα δύο.
Ο Βαθμός του μαθήματος (ΒΜ) εξάγεται ως εξής:
Βαθμός (ΘΜ) + Βαθμός (ΕΜ) μαθήματος/2 = (ΒΜ)
Τα κριτήρια αξιολόγησης των φοιτητριών/ φοιτητών είναι ρητά προσδιορισμένα, εμπεριέχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (e-class), στην οποία έχουν πρόσβαση όλες/όλοι οι φοιτήτριες/φοιτητές με τη δήλωση του μαθήματος ή/& στην ιστοσελίδα επικοινωνίας του τμήματος με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική :

1. Βιβιλάκη Β. (2016). Πρωτοβάθμια Μαιευτική Φροντίδα. Η μαία στην Π.Φ.Υ. Εκδόσεις Πασχαλίδης.
2. Αντωνίου Ε., Βιβιλάκη Β., Ρωμανίδου Α., Ντάνγκα Δ., Βασιλάκη Ε., Σουρανάκη Ε., Κεφαλογιάννη Α., Λεονταράκη Ε. (2007) Η γυναίκα και το νεογνό στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Εκδ. Πασχαλίδης.
3. Καλοκαιρινού Α., Αδαμακίδου Θ., Βελονάκη Β., Βιβιλάκη Β., και συνεργάτες (2015). Εφαρμογές Καλών Πρακτικών Ομάδας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα. https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/3301/5/00_master_document.pdf .
4. LowdermilkD.L. – PerryS.E. Μετάφραση-Επιμέλεια: Λυκερίδου Α. – Δελτσίδου Α. (2014). Νοσηλευτική Μητρότητος.   Iατρικές  Εκδόσεις Λαγός.

Ξενόγλωσση :

5. Edwins J. (2008) .Community Midwifery Practice. Wiley-Blackwell 
6. Edwards G, Byrom S (2007) Essential Midwifery Practice: Public Health. Wiley-Blackwell .

Επιστημονικά περιοδικά

• Midwifery
• British Journal of Midwifery
• Birth
• BJOG
• European Journal of Midwifery