Αγωγή και Προαγωγή της Υγείας στη Μαιευτική / Γυναικολογία

Καθηγητές Μαθήματος

Βιβιλάκη Βικτωρία

Περίγραμμα

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα αποτελεί μάθημα ειδικότητας και στοχεύει στην κατανόηση και υλοποίηση παρεμβάσεων στην Προαγωγή και Αγωγή Υγείας στην Μαιευτική και Γυναικολογία. Ως εκ τούτου, γενικός σκοπός του μαθήματος τίθεται η εμβάθυνση και πρακτική σε εφαρμοσμένες μεθόδους και μοντέλα αγωγής και προαγωγής υγείας από την μαία/μαιευτή.

Η ύλη του μαθήματος στοχεύει στο να αποκτήσουν οι φοιτητές/τριες όλες τις απαραίτητες θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις, αλλά και τις απαραίτητες δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να οργανώσουν, να σχεδιάσουν, να εφαρμόσουν και να αξιολογήσουν, μία ολοκληρωμένη δραστηριότητα προαγωγής υγείας, σε διαφορετικούς χώρους της κοινότητας (όπως το σχολείο, σύλλογο γυναικών) τόσο σε ατομικό και όσο και κοινοτικό επίπεδο, καθώς και να αναγνωρίζουν τις ψυχοκοινωνικούς παραμέτρους και επιπτώσεις της εφαρμογής προγραμμάτων αγωγής και προαγωγής υγείας.

Η ύλη του μαθήματος στοχεύει να αναδείξει τη σπουδαιότητα της προαγωγής και αγωγής υγείας, όσον αφορά στην πρόληψη των νοσημάτων, αλλά και των επικίνδυνων για την υγεία συμπεριφορών και τη συμβολή της στην αύξηση της ικανότητας των ατόμων να προστατεύουν και να βελτιώνουν την υγεία τους.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να: 

• Περιγράφει τις μεθόδους αγωγής και προαγωγής υγείας που θεωρούνται κατάλληλες για διαφορετικές ομάδες πληθυσμού,
• Πραγματοποιεί αναζήτηση σύγχρονων επιστημονικών βιβλιογραφικών δεδομένων και να επιλέγει τις υποσχόμενες μεθόδους και τεχνικές αγωγής και προαγωγής υγείας
• Σχεδιάζει, εφαρμόζει και αξιολογεί μεθόδους και τεχνικές αγωγής και προαγωγής υγείας σε ασκήσεις προσομοίωσης
• Αξιολογεί αποτελεσματικές παρεμβάσεις με θεωρητικά και ψυχολογικά μοντέλα για αλλαγή ή τροποποίηση επιλεγμένης συμπεριφοράς υγείας 
• Να επιδεικνύει επιστημονική και επαγγελματική ετοιμότητα για να πραγματοποιεί αποτελεσματικές παρεμβάσεις στο χώρο της κοινότητας σε πραγματικές συνθήκες (στο σχολικό περιβάλλον, στο εργασιακό περιβάλλον και σε άλλες δομές της κοινότητας).

Γενικές ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας
• Επίδειξη  μεθοδικότητας
• Ανάληψη  πρωτοβουλιών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό  μέρος  μαθήματος

1.Εισαγωγή στο ερευνητικό και εφαρμοσμένο πεδίο της αγωγής υγείας.

2.Ταξινόμηση της αγωγής υγείας σε επίπεδα που αντιστοιχούν στα επίπεδα

πρόληψης.

3.Ορόσημα στην ανάπτυξη της προαγωγής υγείας από τον Π.Ο.Υ. 

4.Βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο. Πολιτισμός και υγεία. Κοινωνικό περιβάλλον (κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο, φύλο, εθνικότητα) και υγεία. Κοινωνικοί παράγοντες που επιδρούν στην υγεία.

5.Ανισότητες στην υγεία- προσεγγίσεις και παρέμβαση

6. Παράγοντες – μοντέλα επιλογής που συνδέονται με τις συμπεριφορές υγείας, πεποιθήσεις υγείας, γνωσήματα για την ασθένεια. Θεωρητικά μοντέλα και προσεγγίσεις στην προαγωγή υγείας και αλλαγής συμπεριφοράς για την υγεία

7. Σχέση μεταξύ προσωπικότητας – συμπεριφορών και υγείας. Συμπεριφορές που σχετίζονται με την υγεία (κάπνισμα, διατροφή, παχυσαρκία, αλκοόλ, άσκηση, σεξ, ανίχνευση, τήρηση θεραπευτικής αγωγής).

8.Σχέση μαίας-γυναίκας και δεξιότητες αποτελεσματικής επικοινωνίας. 

 9.Μεθοδολογία διαμόρφωσης, τροποποίησης ή αλλαγής συμπεριφοράς υγείας

10.Στάδια σχεδιασμού μιας παρέμβασης αγωγής υγείας.

• Αναλυτικός σχεδιασμός, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραμμάτων προαγωγής και αγωγής υγείας 
• Προγράμματα προαγωγής υγείας. Προσέγγιση δομών παρέμβασης
• Οι δομές υγείας ως χώρος προαγωγής υγείας.
• Η κοινότητα ως τόπος εφαρμογής προγραμμάτων προαγωγής και αγωγής υγείας 

11. Προαγωγή και αγωγή υγείας στο σχολείο.

12. Προαγωγή και αγωγή υγείας σε δομές της κοινότητας. Προσεγγίσεις για την βελτίωση της υγείας σε επίπεδο ομάδων

13. Τα Μ.Μ.Ε και η αξιοποίησή τους σε προγράμματα προαγωγής και αγωγής υγείας 

14.Ανάπτυξη στρατηγικών προαγωγής υγείας, το μέλλον της Προαγωγής Υγείας 

15.Αρχές πρόληψης και Διακοπής Καπνίσματος στην περιγεννητική περίοδο

Προετοιμασία για εργασία μαθήματος

• Προετοιμασία σχεδιασμού, εφαρμογής και αξιολόγησης ενός ολοκληρωμένου προγράμματος προαγωγής και αγωγής υγείας 
• Στάδια διεξαγωγής έρευνας και παρέμβασης σε συγκεκριμένο πληθυσμό – στόχο
• Καθορισμός δείγματος, μέσω συλλογής δεδομένων, διαδικασία και εφαρμογή της δραστηριότητας, περιεχόμενο της παρέμβασης, αξιολόγηση
• Παρέμβαση Προαγωγής Υγείας στην κοινότητα. Πρόγραμμα στην κοινότητα με βάση το «μοντέλο πεποιθήσεων για την υγεία» (Healthbeliefmodel) 
• Παρέμβαση προαγωγής υγείας σε μειονότητες και πολυπολιτισμικές κοινότητες
• Παρέμβαση προαγωγής υγείας σε σχολικό περιβάλλον με βάση την κοινωνικο – γνωστική θεωρία (SocialCognitiveTheory)
• Παρουσίαση παρέμβασης προαγωγής και αγωγής υγείας σε σύλλογο γυναικών
• Παρουσίαση προγράμματος παρέμβασης προαγωγής και αγωγής υγείας, με διάφορα θέματα, όπως Σεξουαλική Υγεία, Ψυχική Υγεία κ.ά. 
• Ανάπτυξη κατάλληλου υποστηρικτικού εκπαιδευτικού οπτικοακουστικού υλικού
• Υποστήριξη της εργασίας με χρήση σύγχρονων επιστημονικών βιβλιογραφικών δεδομένων

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ – ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Τρόπος παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο εκπαίδευση

Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών

• Χρήση Power  point  presentatios.
• Υποστήριξη μαθησιακής διδασκαλίας μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class.
• Χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και της ιστοσελίδας του τμήματος για την επικοινωνία με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές.

Αξιολόγηση φοιτητών

Αξιολόγηση του θεωρητικού  μέρους του μαθήματος:

1. Γραπτή τελική εξέταση (60%) που περιλαμβάνει:

• Ερωτήσεις ανάπτυξης ή/&
• Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής ή/&
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης και ερωτήσεις ανάπτυξης ή/&
• Επίλυση προβλημάτων ή/&
• Ανάλυση ρόλων σε σύντομη μελέτη περίπτωσης

2. Παρουσίαση ατομικής ή ομαδικής εργασίας (40%)

Η βαθμολογία  εκφράζεται με την κλίμακα από μηδέν έως δέκα (0-10).

Βάση  επιτυχίας   είναι το  πέντε (5).

Η αξιολόγηση του/της φοιτητή/φοιτήτριας  γίνεται στην ελληνική

Τα κριτήρια αξιολόγησης των φοιτητριών/φοιτητών είναι ρητά προσδιορισμένα, εμπεριέχονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (e-class), στην οποία έχουν πρόσβαση όλες/όλοι οι φοιτήτριες/φοιτητές  με τη δήλωση του μαθήματος ή/& στην ιστοσελίδα επικοινωνίας του τμήματος με τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική :

1. Δαρβίρη Χριστίνα (2007). Προαγωγή Υγείας. Πασχαλίδης, Αθήνα. 

2.Scriven A., Kouta CH., Papadopoulos I., (2010). Προαγωγή υγείας γιαεπαγγελματίες υγείας, Πασχαλίδης, Αθήνα. 

3.EwlesL., SimnettI., (2011). Προάγοντας την υγεία, Πασχαλίδης, Αθήνα.

4.EdelmanC., MandleC., (2009). Προαγωγή της Υγείας, Παρισιάνου, Αθήνα. 

5.DiMatteo, M.R., & Martin, L.R. (2006). Εισαγωγή στην ψυχολογία της υγείας. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα (επιμέλεια: Αναγνωστόπουλος & Ποταμιάνος).

6.Nettleton, Sarah (2002). Κοινωνιολογία της υγείας και της ασθένειας. Τυπωθήτω, Αθήνα.

7.Τούντας Γ. (2000). Κοινωνία και Υγεία. Οδυσσέας, Αθήνα. 

8.Καραδήμας, Ε. (2005). Ψυχολογία της Υγείας. Θεωρία και κλινική πράξη. Αθήνα: Τυπωθήτω.

9.WeareK., GrayG. (2000). Προαγωγή της ψυχικής και συναισθηματικήςυγείας στο σχολείο, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.

Ξενόγλωσση:

1.WHO(2007)Healthpromotion. http://www.who.int/healthpromotion/en/ 

2.Fertman C.I., Allensworth D.D. (Eds). (2010). Health Promotion Programs:From Theory to Practice. Jossey-Bass, San Francisco. 

3.Greenberg J.S. (2004). Health Education and Health Promotion: Learner-centered instructional strategies. 5th edition, McGraw Hill, Boston. 

4.Guttmacher S., Kelly P.J., Ruiz-Janecko Y.( 2010).Community-based HealthInterventions.John Wiley & Sons, Inc, San Francisco. 

5.Bosworth H. (Ed). (2010).Improving Patient Treatment Adherence: AClinician’s Guide. Springer, Durham, NC. 

6.Leddy S.K. (2006).Health Promotion: Mobilizing Strengths to EnhanceHealth, Wellness and Well-Being. F.A. Davis Company, Philadelphia 

7. Center for Health Care Strategies (2005). Preparing patient educationmaterials. Health Literacy: fact sheet 6. 

8. Unesco (2004). Active methods for teaching and learning. Fresh tools foreffective school health. 

9. Ewles Linda, Simnett Ina (2003). Promoting Health a practical guide. Bailliere Tindall. 

10. Glanz, K., Rimer, B.K. & Lewis, F.M. (2002). Health Behavior and Health Education. Theory, Research and Practice. San Francisco: Wiley & Sons. 

11.Mackenzie I. (2001). Planning, Implementing and Evaluating Health Promotion Programs. A Pearson Education Company. USA. 

12. Naidoo J., Wills J. (2000) Health Promotion: foundations for Practice. BailliereTindall. 

13. Poland B.D., Green L.W., Rootman I., (2004). Settings for HealthPromotion, Linking Theory and Practice. London, Sage Publications. 

14. Tones Keith and Green Jackie (2004). Health Promotion: Planning andStrategies. London, Sage Publications. 

15. Seale Clive (2003). Health and media: an overview. Sociology of Health &Illness 25(6): 513–531. 

16. Whitelaw, S. Baxendale, A., Bryce, C., MacHardy, L., Young, I., Witney E. (2001). Settings based health promotion: a review. Health Promotion International, 16(4): 339-353

Επιστημονικά περιοδικά

Midwifery

British Journal of Midwifery

Birth

BJOG

European Journal of Midwifery